Toki-izenak: Lesaka

Bikarioenea etxearen (Bikariobaita) edo Bikarioaren etxearen bista partziala, Zarandia kalean, San Martin de Tours parrokia-elizaren ingurutik hartua. Aipagarria da alboko fatxada, zaharberritua, zurezko bilbadura, entokatutako fabrika-hormak eta solairu irtenak dituena, harlanduzko oinarriaren eta harrizko suebakiaren artean. Lesakako eta inguruko herrietako XVI. eta XVIII. mendeetako eraikuntza-sistema bereizgarritzat har daitekeen sistema bat identifikatzen duten elementuak.

Oberenea etxearen fatxada, Antoiu de Lesaca kalean. Dotore jantzitako familia bat bere aurrean dago, aita lehen planoan duela. Balkoi begiratokiek irtengunea handitzen dute, eta mentsula handiak dituzte euskarri gisa.

Juanamenea etxearen fatxada edo Zarandia gotzainaren etxea, Zarandia kaleko 12. zenbakian. 1687ko eraikina. Bi isurkiko estalkia du, fatxada suebakien artean, solairuak irtenguneak, forjazko balkoiak, paramentu luzituak, zurezko arrano margotua eta hegal handiko teilatu-hegala burdina okertuz apaindutako besoen gainean. Dirudienez, arrano bikifalaren egurrezko armarria, nahita edo nahi gabe, Karlos I.a enperadorearen aldekotzat hartzeko moduan zegoen, Albretarren aurrean. Denborarekin, tokiko kulturetan eta familiako ohituretan integratu zen, jatorrizko zentzuarekin zerikusirik ez zuen apaindura tradizional gisa.

Yoanderrenea jauregia, Lesakako Albistur kaleko 5. zenbakian. Jauregi-eraikina, bloke kubiko formakoa, altuera handikoa, hiru mailatan egituratua. Pisu bakoitzean hiru bao irekitzen dira. Ate dintelduak alboetan ditu arkupeak eta zutabe toskanar aurreratuak, eta horien gainean taulamendu bat dago, gainean bigarren solairuko balkoi nagusia duela. Bigarren solairuko atea pilastra kaxeatuen artean dago, eta erdian armarria duen piramideen arteko frontoi batez amaitzen da. Fatxada egurrezko teilatu-hegal bikoitzean errematatzen da, habe landuekin. Hainbat pertsona, hala nola apaiza edo haur talde bat, eguneroko bizitza egiten argazkilariak argazkia egiten duen bitartean.

Eskola Zaharretako Alondegia eraikina, 1870ekoa, Lesakako Yoanderrenea Jauregiaren parean. Beheko solairua, ataripe publikoarekin.

Lesakako etxe hau zubitik gertu eta eskolen aurrean dago, Etxezarrea etxea da, antzinatik, edo Miquelenea, jabearena. XVI. mendekoa da, eta gotiko berantiarreko elementuak gordetzen ditu, hala nola, albo batean arku konopiala duen leiho biki bat, Albistur kalera ematen duena, edo sarrerako atea, arku zorrotzekoa. 1541eko data duen inskripzio bat dago. Estalkia ondoko etxearekin partekatzen du, ziurrenik XVII. mendekoa dena.

Lesakako harrizko etxea, entokatu gabeko harlangaitzezko hormekin eta harlanduzko jambajeekin, ateburuekin eta ertz-kateekin.

Lesakako kale baten bista. Lehen planoan, herritik igarotzen diren ubideen gaineko hogei zubietako baten baranda, burua hormatxoaren gainean eserita duen haur batekin. Atzealdean, 'Banco Vizcaya' kartela nabarmentzen da.

Hainbat etxe Albistur kalean: ARGINTXONEA, ATITU ETXEA, ELENABAITA, BENTURENEA eta BEKOERRETXENEA

SOLTXAGAENEA, ARRETXEA eta ERROTAZAIENEA

MIKELENEA/DENDARIGAZTIENA etxeak

MUNJORENA (1569), MUNGI

Caponbaita (1808), Caponbaita (1995)

Borda de Endara (1646), Endaraborda (1678)

San Anton urtegiko urez estalia (1988).

San Anton urtegiko urez estalia (1988)

Borda de la Torrea (1646), Dorrea (1798)

Lesakako Endara auzoko "Garaikoetxea" baserriaren fatxada.

Borda de Garaicoechea (1678), Caserío de Garaycoechea (1726), Garaicoechea (1798), Garaikoetxea (1859)

Domico (1859).

Domiko. Hondatuta. Izen bereko urtegiaren ertzean.